Ebeveynlik Türleri Nelerdir
Ebeveynlerin çocukları hakkında sıklıkla başvurduğu süreçler bilerek yapılan bir süreç değildir. İyi niyetli olmak doğru yapıldığı anlamına gelmez. Bireylerin çocuklarına yaklaşım biçimi kendi çocuklarından izler taşır.
Çocuk ve ebeveyn arasındaki ilişki bir kişinin hayatında kurabileceği en güçlü bağdır. Öyle ki çocuğun ilerde kuracağı ilişkilerden kendini nasıl gördüğü ve kendisi hakkında nasıl hissettiğine dair birçok konuda belirleyici olabilir. Bu sebeple ebeveynlik stillerinin neler olduğunu öğrenmek doğru yöntemle çocuğa yaklaşabilmek gerekir. 4 farklı ebeveynlik stili vardır.
İzin verici ebeveynler: Çocuğun ihtiyaçlarına karşılık verme noktasında fazla tutarlı değildirler. Az beklentide bulunup, ufak ufak kurallar koymayı tercih ederler. Yalnızca ciddi sorunlarla karşılaştıklarında müdahale ederler. Bu stil çocuğun ebeveynle güvensiz bağlanmasına sebep olmaktadır. Çocukta davranışsal problemler, düşük özgüven ve mutsuzluk görülebilmektedir.
Otoriter ebeveynlik: Katı kurallar koyar ve çocukların tümüne uymasını beklerler. Koyulan kurallara mantıklı açıklamalar yapmak yerine ‘ben senin annen- baban olduğum için’ şeklinde söylemde bulunurlar. Bu çocukların kurallara her zaman uymasını sağlasa bile düşük özgüven, düşük benlik saygısına yol açılır. Daha yüksek kaygıya ve agresyona yönelen çocuklar görülmektedir.
İhmalkâr ebeveynler: Anne ya da baba birinin veya ikisinin de çocukla çok az zaman geçirdiği görülür. Çocuğun kendi kendine yetişmesini bekler bir misyon takınırlar. Çocuk anne – babadan almayı beklediği ilgiyi şefkati alamaz ve sonucunda; içe kapanık, özdeşim problemleri, özgüven eksiklikleri, akademik başarısızlık gibi sorunlar görülmektedir.
Demokratik ebeveynlik: Kurallar koyar ama bu kuralların nedenlerini ve sonuçlarını çocuğa açıklar aynı zamanda çocuğa seçenekler sunarak özgür bir alanda hissetmesini seçimlerinin sonuçlarını üstlenmeyi öğretirler. Ceza sistemini değil pozitif pekiştireçleri ve pozitif cezaları kullanırlar. Çocuğa koşulsuz olumlu kabul gösterirler. Çocuğa dair beklenti ve taleplerini onların gelişim düzeyine göre gerçekçi oluştururlar. Sonucunda kendi fikirlerini rahatça belirten, sınırlarını kendisi koyabilen, özgüvenli çocuklar görülmektedir.